Καλώς ήλθατε στον κόσμο της Περιβαλλοντικής Ομάδας του 4ου Γυμνασίου Λαμίας.

Καλώς ήλθατε στον ιστοχώρο της Περιβαλλοντικής Ομάδας του 4ου Γυμνασίου Λαμίας.

Η Περιβαλλοντική Ομάδα δημιουργήθηκε τον Οκτώβριο του 1998 από τους εκπαιδευτικούς του σχολείου Πόλυ Ράγκου και Ιωάννη Σβώλη.

Αποτελείται από μαθητές και μαθήτριες του σχολείου μας, που διακρίνονται για την ευαισθησία τους σε ζητήματα του περιβάλλοντος που ζουν και κινούνται.

Τα τελευταία χρόνια, η Ομάδα συντονίζεται από τους καθηγητές: Σβώλη Ιωάννη (ΠΕ 86), Πιλάτο Βασίλειο (ΠΕ01), Ζωβοΐλη Ευαγγελία (ΠΕ 04) και Αθανασίου Μάγδα (ΠΕ07).


Μέχρι σήμερα έχει υλοποιήσει τις εξής εργασίες:


ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΣΠΕΡΧΕΙΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ (1998-99)

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ - Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΛΑΜΙΑΣ (1999-2000)

ΑΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΑΣΤΙΚΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΗΣ ΛΑΜΙΑΣ (Α' & Β' ΜΕΡΟΣ - ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ) (2000-01 & 2001-02)

ΞΗΡΙΑΣ, ΕΝΑ ΡΕΜΑ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ... (2002-03)

ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (2003-04)

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΣΗ: ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (2004-05)

ΛΑΜΙΑ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ (2004-05)

ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (2005-06)
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ(2006-2007)

ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΟΙΤΗΣ (2007-08)

Ο ΣΠΕΡΧΕΙΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ (2008-09)

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΟΙΤΗ (2009-10)

ΔΕΛΤΑ ΣΠΕΡΧΕΙΟΥ, ΕΝΑ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ (2010-11)

ΞΗΡΙΑΣ, ΕΝΑ ΥΔΑΤΙΝΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ (2010-11)

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΣΤΗ ΛΑΜΙΑ(2011-12)

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ(2011-12)
Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΗ ΛΑΜΙΑ(2012-13)

ΕΔΑΦΟΣ-ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ(2012-13)
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ - ΠΡΑΣΙΝΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ (2013-14)
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ (2013-14)
ΟΙΤΗ: ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ (2014-15)
ΟΙΤΗ: ΤΟ ΒΟΥΝΟ ΤΩΝ ΝΕΡΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ
(2014-15)
ΤΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΜΟΥ
(2015-16)
ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ: ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ
(2016-17)
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΕΝΤΟΣ ΚΙ ΕΚΤΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ (2017-18)

ΠΟΛΗ ΧΩΡΙΣ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ (2018-19)

Δευτέρα 10 Οκτωβρίου 2022

Η Μεσόγειος "βράζει" και αυτό θα αλλάξει μια για πάντα τις ζωές μας

 Κατά το Wired η ταχεία θέρμανση της Ανατολικής Μεσογείου έχει κάνει το νερό να 'δημιουργήσει' στρώματα. Σαν το κέικ που λέγαμε. Αυτό οδηγεί στη δημιουργία κρυστάλλων. Που εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα. Κάτι που δεν το λες καλό.

 Οι κλιματικές αλλαγές έχουν κάνει τη θάλασσα της Ανατολικής Μεσογείου σαν πολυεπίπεδο κέικ -όπως επιστρέφει το διοξείδιο του άνθρακα που απορροφά.

Προειδοποίηση για κινδύνους που θα προκαλέσουν μεγάλα κύματα

H Ανατολική Μεσόγειος και η Μέση Ανατολή θερμαίνονται σχεδόν δυο φορές πιο γρήγορα από το παγκόσμιο μέσο όρο. Οι προβλέψεις αναφέρουν πως οι θερμοκρασίες θα αυξηθούν έως και 5 βαθμούς Κελσίου, μέχρι το τέλος του αιώνα εάν δεν ληφθούν μέτρα.

Εξυπακούεται πως ο βρασμός των νερών δεν μπορεί να 'χει θετικά αποτελέσματα.

Βάσει έρευνας που δημοσιεύτηκε στις 3/10 στο επιστημονικό περιοδικό Scientific Reportsυπό το φως της υπερθέρμανσης του πλανήτη, τα καιρικά φαινόμενα είναι πιθανό να γίνουν πιο σοβαρά και επικίνδυνα για τις παράκτιες και υπεράκτιες κατασκευές και τη θαλάσσια ναυσιπλοΐα.

Αυτό δεν σχετίζεται μόνο με τεράστιους ωκεανούς, αλλά και με μεγάλες λεκάνες όπως η Μαύρη Θάλασσα και η Μεσόγειος Θάλασσα. Ειδικότερα, η Ανατολική Μεσόγειος αξίζει ιδιαίτερης προσοχής, καθώς στερείται μελετών για τα φυσικά χαρακτηριστικά των ακραίων θαλάσσιων καταστάσεων και των μεγάλων κυμάτων. Η Ανατολική Μεσόγειος, μια περιοχή με hot spot κλιματολογίας και φυσικούς θησαυρούς, είναι μια λεκάνη αυξανόμενου ενδιαφέροντος, τόσο οικολογικά όσο και οικονομικά. Έτσι, η επιστημονική διερεύνηση και η πρόβλεψη των ακραίων κυμάτων είναι υψίστης σημασίας.

Στη μελέτη υπήρχε και προειδοποίηση για πιθανούς κινδύνους που ενδέχεται να προκαλέσουν τα πολύ μεγάλα κύματα στη ναυσιπλοΐα “με την ανάλυση να δείχνει ότι τα μεγαλύτερα κύματα που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια των δύο μεγάλων καταιγίδων που καταγράφηκαν τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν χαρακτηριστικά παρόμοια με εκείνα που εμφανίστηκαν από τα αδίστακτα κύματα El Faro, Andrea και Draupner”, που στοίχισαν ζωές.

'Χάλασε' ο απορροφητήρας

Ιστορικά, η θάλασσα λειτουργούσε ως 'απορροφητήρας' των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (βλ. αέριο που μολύνει τον πλανήτη) στην ατμόσφαιρα. Από το 2009 άρχισε να 'χαλάει' το σύστημα, όπως είχε αποκαλύψει μελέτη.

Είχε διαπιστωθεί ότι η ικανότητα απορρόφησης ήταν μεν, στο μέγιστο σημείο, εν τούτοις δεσμευόταν μικρότερο ποσοστό της ποσότητας που προερχόταν από τον άνθρωπο συγκριτικά με παλαιότερα.

Δηλαδή, η θάλασσα είχε αρχίσει να χάνει την αποτελεσματικότητα της “καθώς υπάρχουν φυσικά όρια, στο ρυθμό με τον οποίον μπορεί να απορροφήσει το διοξείδιο του άνθρακα η θάλασσα”.

Δεκατρία χρόνια αργότερα προφανώς και η κατάσταση είναι χειρότερη -δεδομένων και των όσων επιπλέον έχουμε κάνει στον πλανήτη. Διαδικασία που ονομάζεται 'διαστρωμάτωση' φαίνεται να αναστατώνει τον τρόπο με τον οποίο η θάλασσα επεξεργάζεται το διοξείδιο του άνθρακα.

Τι είναι αυτό;

Το έντονο ηλιακό φως θερμαίνει το ανώτερο στρώμα νερού που έχει από κάτω ψυχρότερα και πιο βαθιά στρώματα.

Στον ανοιχτό ωκεανό, όπου οι θερμοκρασίες του νερού είναι χαμηλότερες, το διοξείδιο του άνθρακα διαλύεται στο αλμυρό νερό. Συνθήκη που επιτρέπει στις θάλασσες της Γης να απορροφούν συλλογικά το 1/4 των εκπομπών άνθρακα 'πετάμε' οι οι άνθρωποι στην ατμόσφαιρα (βλ. 2.3 δισεκατομμύρια τόνοι).

Καθώς η ανατολική Μεσόγειος Θάλασσα θερμαίνεται το καλοκαίρι, δεν μπορεί πλέον να κάνει την απορρόφηση. Αντ' αυτής, αρχίζει να απελευθερώνει τις ποσότητες CO2 που δεν δύναται να συγκρατήσει στο νερό.

Ιδού πώς έθεσε πιο κατατοπιστικά το θέμα ο γεωεπιστήμονας του γερμανικού University of Münster, Or Bialik.

“Σκεφτείτε ένα μπουκάλι αναψυκτικού που είναι ανθρακούχο με διοξείδιο του άνθρακα. Όταν το κρατάμε κρύο, τα διαλυμένα αέρια παραμένουν διαλυμένα. Αν όμως, αφήσουμε το μπουκάλι στο αυτοκίνητο μας για λίγο και μετά προσπαθήσουμε να το ανοίξουμε, όλα τα αέρια θα βγουν με φόρα μαζί στην επιφάνεια -γιατί θα έχει ζεσταθεί το αναψυκτικό και έτσι θα έχει μειωθεί η ικανότητα του να συγκρατήσει το διοξείδιο του άνθρακα”.

Γεωεπιστήμονες ανακάλυψαν ότι αυτά τα θερμαινόμενα, στρωματοποιητικά νερά γεμίζουν με ένα δεύτερο πρόβλημα που αφορά τον άνθρακα: πρόκειται για κρυστάλλους αραγωνίτη (βλ. πολυμορφικό ορυκτό του ασβεστίου και χημικά ανθρακικό ασβέστιο) σε ιζήματα (θες να πούμε κατακάθια;). Πλάσματα που ζουν στους ωκεανούς χρησιμοποιούν τον αραγωνίτη για να 'χτίσουν' το κέλυφος τους.

Μόνο που αυτός που βρέθηκε στην καυτή Ανατολική Μεσόγειο σχηματίζεται αβιοτικά. Και αυτό είναι ένα ακόμα στοιχείο που αποδεικνύει πως το νερό γίνεται τόσο ζεστό, που απελευθερώνει το φορτίο του διοξειδίου του άνθρακα.

 Πλαστικά μπουκάλια

Όσα πλαστικά έχουμε πετάξει επιδεινώνουν την κατάσταση

Σύμφωνα με έρευνα του 2020 η Μεσόγειος Θάλασσα είναι ένα από τα πιο μολυσμένα υδάτινα σώματα στον κόσμο από μικροπλαστικά. Επιστήμονες είχαν βρει 2.000.000 σωματίδια σε ένα μόνο τετραγωνικό μέτρο ιζήματος -πάχους μόλις 5 εκατοστών.

Για να διαπιστωθεί αν οι κρύσταλλοι αραγονίτη σχηματίζονται γύρω από μικροπλαστικά χρειάζεται (ναι) περισσότερη έρευνα. Το βέβαιο είναι πως απελευθερώνουν διοξείδιο του άνθρακα, που αντιστοιχεί στο 15% του αερίου που εκπέμπει η Μεσόγειος Θάλασσα στην ατμόσφαιρα.

Το χειρότερο είναι αυτό που μένει μέσα.

Καθώς οι άνθρωποι προκαλούμε περισσότερες εκπομπές CO2 στην ατμόσφαιρα, οι ωκεανοί απορροφούν περισσότερο και η επακόλουθη χημική αντίδραση αυξάνει την οξύτητα.

Η οξύτητα καθιστά πιο δύσκολη τη διαδικασία δημιουργίας κελύφους ή εξωσκελετού από ανθρακικό ασβέστιο, σε οργανισμούς όπως τα κοράλλια και τα σαλιγκάρια (τα οποία είναι γνωστά συλλογικά ως ασβεστοποιητές).

Καθώς η Μεσόγειος θερμαίνεται και στέλνει πίσω στην ατμόσφαιρα τον απορροφημένο άνθρακα, αντιστρέφεται η οξίνιση. Θα υποθέτεις πως αυτό κάνει καλό στους ασβεστοποιητές.  Δεν κάνει, καθώς μπορούν να 'φτιάξουν' τα κελύφη σε συγκεκριμένο εύρος θερμοκρασιών -όχι στο πολύ κρύο ή το πολύ ζεστό νερό. Η καυτή λοιπόν, θάλασσα κάνει με άλλο τρόπο κακό στους οργανισμούς αυτούς που έχουν να διαχειριστούν και τους τόνους των μικροπλαστικών, όπως προσπαθούν να επιβιώσουν.

Νίκη Μπάκουλη

09 Οκτωβρίου 2022

News247.gr

Σάββατο 28 Μαΐου 2022

Εποχιακές εργασίες στο Βοτανικό Κήπο

 Τέλος χειμώνα και αρχές άνοιξης μαθητές και μαθήτριες του σχολείου μας πραγματοποίησαν εργασίες στο Βοτανικό Κήπο, που περιλάμβαναν σκαλίσματα, φύτευση νέων δενδρυλλίων, κλαδέματα και απομάκρυνση ξερών κλαδιών. 















Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2022

Θερμοκρασία ρεκόρ για τους ωκεανούς της Γης - Καμπανάκι κινδύνου από τους ειδικούς

 


Οι ωκεανοί του πλανήτη είναι πιο ζεστοί από ποτέ, καθώς το 2021 η συσσωρευμένη θερμότητα στο ανώτερο στρώμα των υδάτων τους έσπασε νέο ρεκόρ για έκτο συνεχόμενο έτος, σύμφωνα με τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα.

Η νέα μελέτη από 23 επιστήμονες 14 ινστιτούτων από ΗΠΑ, Κίνα και άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων η αμερικανική Εθνική Διοίκηση Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ) και η Κινεζική Ακαδημία Επιστημών, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Ατμοσφαιρικών Επιστημών «Advances in Atmospheric Sciences», εκτιμά ότι πέρυσι τα ανώτερα 2.000 μέτρα όλων των ωκεανών της Γης απορρόφησαν 14 περισσότερα Zettajoules από ό,τι το 2020, ποσότητα θερμότητας που αντιστοιχεί σε 145 φορές την παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρισμού το 2020. Συγκριτικά, όλη η ενέργεια που οι άνθρωποι στον κόσμο χρησιμοποιούν μέσα σε ένα έτος, είναι περίπου μόνο μισό Jettajoule (το Zettajoule σε joules είναι ο αριθμός 1 ακολουθούμενος από 21 μηδενικά ή 240.000.000.000.000.000.000 θερμίδες).

«Η ποσότητα θερμότητας στους ωκεανούς αυξάνει ασταμάτητα σε παγκόσμιο επίπεδο και αυτό αποτελεί βασικό δείκτη της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής», ανέφερε ο ερευνητής Κένι Τρένμπερθ του Εθνικού Κέντρου Ατμοσφαιρικής Έρευνας των ΗΠΑ στο Κολοράντο.

«Πέρα από την απορρόφηση θερμότητας, σήμερα οι ωκεανοί απορροφούν το 20% έως 30% των ανθρώπινων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, κάτι που οδηγεί σε οξίνιση των ωκεανών. Η υπερθέρμανση των ωκεανών μειώνει, όμως, την αποτελεσματικότητά τους να απορροφούν άνθρακα, πράγμα που οδηγεί σε αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στον αέρα», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Λιτζίνγκ Τσενγκ, αναπληρωτής καθηγητής του Ινστιτούτου Ατμοσφαιρικής Φυσικής της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών. «Όσο οι ωκεανοί θερμαίνονται, το νερό επεκτείνεται και η στάθμη των θαλασσών ανεβαίνει. Οι θερμότεροι ωκεανοί "υπερφορτώνουν" τα καιρικά συστήματα, δημιουργώντας πιο ισχυρές καταιγίδες και τυφώνες και αυξάνοντας τις βροχοπτώσεις και τον κίνδυνο πλημμυρών», πρόσθεσε.

«Οι ωκεανοί απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος από τη θερμότητα που προέρχεται από τις ανθρώπινες εκπομπές άνθρακα. Έως ότου πετύχουμε μηδενικές εκπομπές, αυτή η θερμότητα θα συνεχιστεί και έτσι θα συνεχίσουμε να σπάμε τα ρεκόρ θερμότητας των ωκεανών, όπως κάναμε πέρυσι», υπογράμμισε ο καθηγητής Ατμοσφαιρικής Επιστήμης Μάικλ Μαν του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια.

Πηγή: koutipandoras.gr

Τετάρτη 29 Δεκεμβρίου 2021

H αθέατη πλευρά των πλημμυρών

 


Ο πλημμυρισμένος Σπερχειός αποτελεί ένα φυσικό φαινόμενο το οποίο ανάλογα με την ένταση και η συχνότητά του, μπορεί να είναι και ευλογία για τις αγροτικές καλλιέργειες. Το πρόβλημα ξεκινά όταν η συχνότητα και η ένταση έχουν αυξητική τάση και φυσικά δεν υπάρχει στρατηγική αντιμετώπισης των αιτιών που οδηγούν στη δημιουργία πλημμυρών. Από 26/11 έως 12/12/2021, δηλαδή σε διάστημα 15 ημερών ο Σπερχειός πλημμύρισε τρεις φορές και η 3η ήταν η πιο καταστροφική.

Ένα πρόβλημα που σχετίζεται με την αθέατη πλευρά των πλημμυρών, είναι ο μεγάλος όγκος σκουπιδιών που μεταφέρονται από τις όχθες που είναι πεταμένα, στην κυρίως κοίτη και τα οποία κάποια στιγμή θα καταλήξουν στη θάλασσα, όπου θα συνεχίσουν το ρυπαντικό τους αλλά και φονικό για πολλούς θαλάσσιους οργανισμούς έργο. 

Άραγε όλοι αυτοί που ελαφρά τη καρδία πετούν τα σκουπίδια τους όπου βολεύονται, καταλαβαίνουν ότι κάποτε, το πλαστικό μπουκαλάκι που θα καταλήξει στη θάλασσα, θα επιστρέψει στο πιάτο τους με το ψάρι που θα φάνε;

Δείτε το βίντεο εδώ

Δευτέρα 25 Οκτωβρίου 2021

«Πράσινο ξέπλυμα» για προσέλκυση πελατών

 

Πώς εκατοντάδες εταιρείες εκμεταλλεύονται την οικολογική συνείδηση του καταναλωτικού κοινού και με παραπλανητικές διαφημιστικές καμπάνιες πείθουν τους αγοραστές ότι διαθέτουν φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα.

Εάν ενδιαφέρεστε για τον πλανήτη, πιθανότατα αναζητάτε τρόπους για να κάνετε περιβαλλοντικά υπεύθυνες αγορές. Ωστόσο, η στήριξή σας σε εταιρείες που καυχώνται ότι κάνουν καλύτερες επιλογές για το περιβάλλον ενδέχεται να είναι μάταιη, καθώς μπορεί να πέσετε θύμα του greenwashing, του «πράσινου ξεπλύματος». Αυτής της σκιώδους διαφημιστικής στρατηγικής, ενός κοινού τεχνάσματος μάρκετινγκ που αποσκοπεί να εμφανίζει τα προϊόντα πιο φιλικά προς το περιβάλλον από ό,τι είναι στην πραγματικότητα.

Ουσιαστικά, πρόκειται για μια μέθοδο ώστε να πειστούν οι πελάτες ότι μια εταιρεία κάνει θετικές περιβαλλοντικές επιλογές, συχνά μέσω αντιληπτών οικολογικών λέξεων που έχουν σχεδιαστεί για να πείσουν τους αγοραστές ότι το προϊόν είναι πιο φυσικό, υγιεινό ή χωρίς τοξίνες σε σχέση με τα ανταγωνιστικά του.

Ο όρος επινοήθηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1980 σε ένα δοκίμιο του περιβαλλοντολόγου Τζέι Γουέστερβελντ όπου επέκρινε την καμπάνια «Σώστε την πετσέτα σας» της ξενοδοχειακής βιομηχανίας επειδή εκμεταλλευόταν τις περιβαλλοντικές ευαισθησίες των πελατών της. Ενώ αυτή η κίνηση μεταμφιέστηκε ως ένας τρόπος για τους πελάτες να βοηθήσουν τα ξενοδοχεία να εξοικονομήσουν νερό και να σώσουν τον πλανήτη, ουσιαστικά μείωσε μόνο τις δαπάνες εργασίας για το πλυντήρια των ξενοδοχείων και έκανε ελάχιστη διαφορά στη χρήση του νερού.

Πλαστικά μίας χρήσης

Κατ’ ανάλογο τρόπο, οι εταιρείες χρησιμοποιούν το «πράσινο ξέπλυμα» για να προσελκύσουν πελάτες που ενδιαφέρονται για το περιβάλλον, χωρίς να χρειάζεται να κάνουν ουσιαστικές αλλαγές στις επιχειρηματικές τους πρακτικές. Μάλιστα, ξοδεύοντας πολύ περισσότερο χρόνο και χρήμα για την προώθηση της «φιλικότητας προς το περιβάλλον» των προϊόντων τους, παρά στο να εργάζονται για να διασφαλίσουν ότι είναι βιώσιμα.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του προβλήματος με το «πράσινο ξέπλυμα» είναι τα πλαστικά μιας χρήσης. Πάνω από το 90% του πλαστικού που παράγεται σήμερα δεν ανακυκλώνεται. Ακόμη χειρότερα, μεγάλο μέρος του καταλήγει στον ωκεανό. Υπό το φως αυτών των γεγονότων, πολλές εταιρείες εργάζονται σκληρά για να αλλάξουν τη φήμη των πλαστικών προϊόντων τους και να τονώσουν τον ενθουσιασμό των καταναλωτών για αυτά. Τα βιοπλαστικά δίνουν ένα ισχυρό παράδειγμα.

Κατασκευασμένα από βιο-βασισμένα πολυμερή, αντί για πετροχημικά, αυτό το υλικό θεωρείται συχνά καλό για τον πλανήτη επειδή μπορεί να διασπαστεί χιλιάδες χρόνια γρηγορότερα από τα παραδοσιακά πλαστικά. Αλλά αυτό που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ότι αυτά τα «φυσικά» πλαστικά χρειάζονται πολύ συγκεκριμένες συνθήκες για να αποσυντεθούν, που περιλαμβάνουν πρόσβαση σε οξυγόνο και ηλιακό φως - και τα δύο σπάνια στους χώρους υγειονομικής ταφής.

Τα πλαστικά μπουκάλια νερού μιας χρήσης έχουν ακόμα χειρότερη κληρονομιά. Το 2008, η Nestle δέχθηκε πυρά από καναδικές περιβαλλοντικές οργανώσεις για λανθασμένη διαφήμιση ότι το εμφιαλωμένο νερό της ωφέλησε το περιβάλλον με τους ισχυρισμούς ότι «το εμφιαλωμένο νερό είναι το πιο περιβαλλοντικά υπεύθυνο καταναλωτικό προϊόν στον κόσμο».

Η ίδια εταιρεία παρουσίασε αργότερα μπουκάλια «Eco-Shape» που διαφήμιζε ότι περιέχουν έως και 30% λιγότερο πλαστικό. Μια πιο προσεκτική ανάγνωση αποκάλυψε ότι αυτή η εξοικονόμηση δεν συγκρίθηκε με άλλες εκδόσεις του ίδιου προϊόντος ή ακόμα και με άλλα μπουκάλια νερού, αλλά με όλες τις μορφές πλαστικών μπουκαλιών, συμπεριλαμβανομένων των πολύ παχύτερων μπουκαλιών που χρησιμοποιούνται για χυμούς.

Το greenwashing έχει εξελιχθεί από τη δεκαετία του 1980 και γίνεται πιο δύσκολο να εντοπιστεί στο ανεκπαίδευτο μάτι. Και οι παραπλανητικοί ισχυρισμοί σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των προϊόντων είναι ποικιλόμορφοι. Για παράδειγμα, ένας κατασκευαστής αυτοκινήτων μπορεί να επαινέσει την απόδοση καυσίμου ενός οχήματος, ενώ προσπερνά τις περιβαλλοντικά καταστροφικές πρακτικές εξόρυξης που εμπλέκονται στην παραγωγή της μπαταρίας λιθίου του.

Εταιρείες πετρελαίου δωρίζουν σαπούνι πιάτων για τον καθαρισμό των πληγέντων ζώων μετά τη διαρροή των προϊόντων τους στον ωκεανό. Μια εταιρεία μπορεί να διατυπώνει αξιώσεις σχετικά με την οικολογική της φιλικότητα («φτιαγμένα με οργανικά υλικά!»), χωρίς να μοιράζεται πιστοποιήσεις ή άλλα στοιχεία για να τα υποστηρίξει.

Στρεβλή αντίληψη

Τα τσιτάτα σχετικά με τη βιωσιμότητά τους που χρησιμοποιούν οι εταιρείες, όπως «νέο και βελτιωμένο», «μη τοξικό» και «κατασκευασμένο με βιοαποδομήσιμα υλικά», είναι πολύ ασαφή για να σημαίνουν οτιδήποτε. Η συσκευασία γύρω από ένα πλαστικό παιχνίδι μπορεί να φέρει την ένδειξη «ανακυκλώσιμο», χωρίς να διευκρινίζεται αν αυτό αναφέρεται στη συσκευασία, στο παιχνίδι ή σε δευτερεύοντα εξαρτήματα των δύο.

Άλλες εταιρείες προβάλλουν ισχυρισμούς για τα προϊόντα τους που είναι τεχνικά αληθείς αλλά άσχετοι με τις περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις. Αν και οι σακούλες απορριμμάτων έχουν προορισμό τα σκουπίδια, η ετικέτα με την ένδειξη «ανακυκλώσιμες» υποδηλώνει ένα περιβαλλοντικό όφελος που θα πραγματοποιηθεί μόνο εάν οι χρήστες άδειαζαν τις σακούλες απορριμμάτων τους, τις ξέπλεναν και στη συνέχεια τις πετούσαν στην ανακύκλωση μετά τη χρήση τους.

Τεχνικά αληθείς μπορεί να είναι και φράσεις που δίνουν στον καταναλωτή μια στρεβλή αντίληψη για τα προϊόντα που αγοράζουν. Για παράδειγμα, μια εταιρεία ένδυσης μπορεί να δηλώσει ότι τα πουκάμισά της «φτιάχνονται τώρα με 50% περισσότερες ανακυκλωμένες ίνες», όταν αυξάνει το ποσοστό τους από 2% σε 3% του συνολικού ενδύματος. Σωστό μεν, υπερεκτιμημένο ως όφελος δε.

 Τάσος Σαραντής    efsyn.gr